Fundacja Popularyzacji Nauki im. Euklidesa oraz Uniwersytet Jagielloński ustanawiają wspólnie specjalną nagrodę dla najlepszych książek popularnonaukowych wydanych w roku 2015.

Celem konkursu, w ramach którego zostanie przyznana nagroda, jest promowanie książek opowiadających o nauce, których poziom merytoryczny i edytorski może być wzorem dla autorów i wydawców tego typu literatury. Patronat nad nagrodą objął prof. dr hab. med. Wojciech Nowak, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Choć w ostatnich latach półki naszych księgarni zapełniły się książkami popularnonaukowymi lub takimi, które do tego miana pretendują, to ich bardzo zróżnicowany poziom utrudnia przeciętnemu czytelnikowi wybór wartościowych pozycji. Niełatwe zadanie czeka również rodziców i nauczycieli, którzy przy pomocy literatury popularnonaukowej pragną rozwijać u dzieci ich zainteresowania i rozbudzać w nich pierwsze pasje. Publikacje zawierające błędy lub pseudonaukowe teorie mogą pozostawić w umysłach czytelników błędną wiedzę o świecie. Z kolei te nieatrakcyjne pod względem edytorskim już na wstępie odpychają i zrażają, zwłaszcza najmłodsze pokolenie.

Uczelnie wyższe i naukowcy powinni wkładać dużo wysiłku w popularyzowanie wiedzy naukowej na wszystkich możliwych poziomach. Tymczasem, pomimo bardzo ważnej roli jaką odgrywają publikacje popularnonaukowe, ich rola jest często marginalizowana, a na pierwszy plan wysuwane są centra nauki i różnego typu imprezy interaktywne. Pozytywny przykład daje Uniwersytet Jagielloński, który rozumiejąc rolę popularyzacji nauki, prowadzi wiele działań z nią związanych, np. stronę www.nauka.uj.edu.pl. Przejawem aktywności popularyzatorskiej jest też współpraca z Fundacją Euklidesa, która prowadzi portal Mądre Książki, zaś owocem tej współpracy jest organizacja konkursu Mądra Książka Roku oraz ustanowienie nagrody, która w zamierzeniu autorów projektu ma być silnym motywatorem do kreowania rynku wydawniczego na najwyższym poziomie.

Konkurs będzie odbywał się co roku. W pierwszej edycji nominacji dokona redakcja portalu Mądre Książki wraz z zaproszonymi przedstawicielami Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wybranych zostanie kilkanaście książek popularnonaukowych, które ukazały się w roku 2015. Komisja konkursowa, składająca się z naukowców i popularyzatorów nauki przyzna nagrody w kategorii najlepszej książki popularnonaukowej roku i najlepszej książki popularnonaukowej dla dzieci w marcu; z kolei uroczyste wręczenie statuetek nastąpi w kwietniu 2016 roku.